Севастопольти 10-мӗш гимназие чӑваш ятне пама йышӑннӑ. Ырӑ хыпара ЧНК пресс-службин ертӳҫи Зоя Яковлева Фейсбукра пӗлтернӗ. Асӑннӑ шкула Совет Союзӗн Геройӗ Мирон Ефимов ятне пама йышӑннӑ.
Зоя Миронова хыпарланӑ тӑрӑх, Мирон Ефимович 1915 ҫулта Элӗк районӗнчи Самушка ялӗнче ҫуралнӑ. Вырӑс Сурӑмӗнчи тата Элӗкри шкулсенче вӗреннӗ, Шупашкарти педагогика институтне пӗтернӗ, учитель пулса ӗҫленӗ.
Комсомол путевкипе Мирон Ефимов Ейскри ҫар авиаци училищинче вӗреннӗскер летчик-истребитель пулса тӑнӑ. Мирон Ефимов икӗ хут Хӗрлӗ ялав орденне тивӗҫнӗ. 1942 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче ӑна «Совет Союзӗн Геройӗ» ят панӑ.
1961 ҫултан отставкӑна кайсан Мускав хулинче пурӑннӑ. Пурӑннӑ чухнех Крымра тата Севастопольте Мирон Ефимов подполковник ячӗпе палӑксем лартнӑ.
2019-мӗш ҫулхи раштавӑн 18-мӗшӗнче Чӑваш Республикин ертӳҫисем, Чӑваш наци конгресӗ, Севастопольти чӑваш наципе культура автономийӗ тата Чӑваш Енӗн Крымпа Севастопольти суту-илӳпе экономика тата ЧНК элчи Андрей Яковлев ыйтнипе Севастопольти 10-мӗш гимназие Совет Союзӗн Геройӗ Мирон Ефимов ятне пама йышӑннӑ. Кун ҫинчен гимнази директорӗ С.
2021 ҫӳл тӗлне Чӑваш Енри ача пахчисенче черет пулмӗ. Ҫапла шантараҫҫӗ республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче.
Асӑннӑ ведомствӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, 10 ҫулта (2012-2021 ҫулсенче) пирӗн тӑрӑхра 71 ача пахчи хута ямалла. Вӗсенче 12 пин те 920 ачалӑх вырӑн пулӗ. Ача пахчисене тума 8 миллиард тенкӗ ытла уйӑрмалла.
2021 ҫул вӗҫӗнче ҫулталӑк ҫурӑран аслӑрах ачасен шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденийӗсене лекес тесе черет кӗтме тивмӗ. Халӗ ҫак тӗллеве 26 районпа хуларан 16-шӗнче пурнӑҫлама май килнӗ.
2012-2018 ҫулсенче 8 пин вырӑнлӑх 47 ача пахчи хута янӑ. Кӑҫал та ҫак ӗҫ малалла тӑсӑлнӑ. Килес ҫул Элӗк, Куславкка, Ҫӗрпӳ районӗсенче пӗрер, Шупашкарта 6 ача пахчи хута яма палӑртнӑ.
Чӑваш Енре республика шайӗнче иртнӗ «Ҫулталӑкри ҫемье» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Кӑҫал чи маттуррисем Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Шишовсем пулнӑ. Вӗсем 7 ачана воспитани параҫҫӗ, мӑшӑр пӗрле 16 ҫул пурӑнать.
«Социаллӑ яваплӑ ҫемье» номинацире Хӗрлӗ Чутайри Барышниковсем мала тухнӑ. Мӑшӑр 5 ача ӳстерет, вӗсенчен 4-шӗ – опекӑна илнисем.
Елчӗк районӗнчи Ҫуткӳль ялӗнчи Лакачовсем «Спортпа туслӑ ҫемье» номинацире ҫӗнтернӗ. Пӑрачкаври Гуцаевсем чи туслӑ ҫемье ятне тивӗҫнӗ. Элӗк районӗнчи Мӑн Куканарти Семеновсем «Пултаруллӑ ҫемье» номинацире мала тухнӑ. Вӗсем воспитани паракан 7 ачаран 2-шӗ – опекӑна илнисем. Ҫӗрпӳри Кузьминсем ӗҫченлӗхӗпе палӑрнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗсем Раҫҫей шайӗнчи конкурса хутшӑнӗҫ.
Элӗк районӗнчи Чӑваш Сурӑм ял тӑрӑхне «Чӑваш Ен» ПТРК журналисчӗсем сюжет ӳкерме килнӗ. Кунти пилӗк ялта пурӑнакансем автобус ҫуккишӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Вӗсен чи ҫывӑх чарӑнӑва 8 ҫухрӑм утма тивет.
Ку кӑҫал ака уйӑхӗнче пуҫланнӑ. Унччен ялсене эрнере виҫӗ кун автобус кӗрсе тухнӑ. Вӑл ҫӳреме пӑрахнӑ хыҫҫӑн такси чӗнсе илме тивет. Ҫак ялсенче вара 185 ҫын пурӑнать.
Ҫынсем ку ыйтӑва татса памашкӑн ял тӑрӑхӗн администрацийӗнчен те пулӑшу ыйтнӑ. Хуравӗ пӗрре – автобуса пассажир сахал пулнӑран ҫӳреме пӑрахтарнӑ. Ҫапах ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Виктор Сорокин хӑйӗнчен мӗн килнине тума шантарнӑ: ЧР Транспорт министерствине ҫыру ярӗ. Тен, Шупашкартан Элӗке килекен пӗр автобус та пулин эрнере пӗрре ҫав ялсене ҫула май кӗрсе тухӗ.
Ӗнер Элӗк районӗнчи пӗр ҫемьере ача эрех ӗҫсе наркӑмӑшланнӑ. Кун пирки ЧР ШӖМӗ пӗлтерет.
Ҫемьен уяв пулнӑ, хӑнасем чӗнсе сӗтел хушшинче савӑннӑ. Ҫемье пуҫӗпе мӑшӑрӗ хӑнасене ӑсатма тухсан 4-ри ывӑлӗ сӗтел ҫинчи эрехе ӗҫнӗ.
Ывӑлӗ ӳсӗрӗлнине асӑрхасан ашшӗ-амӑшӗ васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Ачана Шупашкарти пульницӑна илсе ҫитернӗ. Юрать, пӗчӗкскерӗн сывлӑхӗ хӑрушлӑхра пулман, тухтӑрсем ӑна пӑхнӑ хыҫҫӑн киле янӑ.
Палӑртмалла: ӗнер Ҫӗмӗрле районӗнче те ачапа чутах инкек пулман. 1,5 ҫулти хӗрача йӗкехӳресене вӗлермелли наркӑмӑшпа вылянӑ. Юрать, вӑл ӑна ҫӑтма ӗлкӗреймен, ҫакна тухтӑрсем ҫирӗплетнӗ.
Саранск хулинче «Атӑл тӑрӑхӗнче ӑнӑҫлӑ ҫемье» конкурс фестиваль иртнӗ. Унта Атӑл тӑрӑхӗнчи пур регионтан та хутшӑннӑ – пӗтӗмпе нумай ачаллӑ 14 ҫемье.
Чӑваш Ен чысне Элӗк районӗнчи Тӑвӑш Юнтапа ялӗнче пурӑнакан Александровсем хӳтӗленӗ. Вӗсем хӑйсен виҫӗ пепкине тата опекӑна илнӗ ултӑ ачине воспитани параҫҫӗ, ура ҫине тӑратаҫҫӗ. Вӗсем ҫемье пирки чӑваш наци костюмне тӑхӑнса каласа кӑтартнӑ, пушӑ вӑхӑтра мӗн тума юратни ҫинчен те пӗлтернӗ. Ҫемье ачисене ӗҫе мӗн ачаран хӑнӑхтарать, алисене хисеплеме вӗрентет.
Палӑртма кӑмӑллӑ: Александровсем «Ӗҫ династийӗ» номинацире ҫӗнтернӗ.
Эх, ҫав ӗҫкӗ! Мӗн чухлӗ ҫынна минретсе тӑнран кӑлармасть-ши тульккӑш... Элӗк районӗнчи Писӗп ялӗнче ҫуралнӑ каччӑ та эрехе пула минренӗ.
Унччен те судпа айӑпланма ӗлкӗрнӗскер ҫурла уйӑхӗн пӗр кунхине пӗлӗшӗ патӗнче хӑналаннӑ. Кӗҫех вӑхӑт ҫурҫӗр енне ҫывхарнӑ. Тусӗпе эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн юлташӗ ҫывӑрса кайнӑ. Хӑна кил хуҫин телевизорне куҫ хывнӑ. Ытарайми туйӑннӑ-ши — йӑтса тухса кайнӑ. Пурлӑха 20 пин тенкӗлӗх хакланӑ.
Урӑлсан, тен, ӳкӗннӗ пулӗ. Анчах чавса ҫывӑх та ҫыртма ҫук. Вӑрра кӗҫех тытса чарнӑ. Ҫамрӑк ҫын хӑй айӑпне йышӑннӑ. Ют пурлӑха хуҫине тавӑрса панӑ. Судпа унччен те айӑпланнине кура каччӑна ҫирӗп режимлӑ колоние ҫулталӑклӑха ӑсатма йышӑннӑ. Приговор саккунлӑ вӑя хальлӗхе кӗреймен-ха.
Элӗк районӗнчи Тавӑтра пурӑнакан пилӗк ачаллӑ Саватинсем патшалӑх туса панӑ пӳрте пурӑнма куҫнӑ.
Район администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, нумай ачаллӑ ҫемье ҫуртлӑ пулас тесе 2012 ҫулта черете тӑнӑ. 3 ывӑлпа 2 хӗр ӳстерекен йыш паян ҫӗнӗ пӳрте пуҫласа ура ярса пуснӑ. Ҫак пулӑм ячӗпе вырӑнти артистсем пухӑннӑ. Ҫурта кӗнӗ ҫӗре хӗрлӗ хӑю карнӑ. Юлашкинчен каланине касма тӳре-шара ҫитнӗ.
Ҫурта вырӑнти МСО хӑпартнӑ. Шӑпах вӑл муниципалитет контрактне пурнӑҫа кӗртмелли конкурсра тивӗҫнӗ.
Пӳртӗн пӗтӗмӗшле калӑпӑшӗ — 71,3 тӑваткал метр. Унта шыв, ҫутӑ кӗртнӗ, газ пур. Ҫурта ҫемьене социаллӑ найм мелӗпе панӑ.
Патшалӑх шучӗпе пӳртлӗ пулнӑ ҫемьене тӳре-шара саламланӑ, Саватинсем вара патшалӑха тав тунӑ.
Шупашкар хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, вӑл шӑматкуна лекет, ӑшӑ парӗҫ.
Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ятарлӑ хушӑва алӑ пуснӑ. Документа хула мэрийӗн сайтӗнче пичетленр. Унта ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсен хваттерсене тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене ӑшӑ хӑҫан ҫитересси пирки каланӑ.
Хутса ӑшӑтмалли сезон республикӑн тӗп хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пуҫланӗ. Ӑшша чи малтанах пульницӑсене, ача пахчисене тата шкулсене ҫитерӗҫ.
Аса илтерер: ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине тунтикун Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗччӗ. Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗррине пӗлтернӗччӗ.
Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине ӗнер Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗ. Михаил Игнатьев тунтикунсерен ирттерекен ларура Михаил Васильевич кӑҫал хӗллехи тапхӑр иртерех пуҫӑнма пултарасси пирки каланӑ.
«Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра тӑрӑшакансен социаллӑ объектсене, нумай хваттерлӗ ҫуртсене ӑшӑ иртерех пама хатӗр пулмалла. Ахальлӗн ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗпе, ытти чирпе аптӑракансен шучӗ ӳссе кайӗ. Вӑл вара ҫемье хыснине пырса тивӗ», – тенӗ Михаил Игнатьев.
Республикӑн Строймин ертӳҫи Алексей Грищенко ӗнентернӗ тӑрӑх, хӗле мӗнпур объектӑн 98 процентне хатӗрлесе ҫитернӗ.
12 муниципалитетра: Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче — ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗр.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 750 - 752 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.